بررسی مبانی وآثارغنا وموسیقی درآیات وروایات

انسیه گلپایگانی*،حواعرب انصاری**،هاجر تیموری***

  چکیده 

     پژوهش پیش رو باعنوان بررسی غنا وموسیقی وآثار آن در آیات وروایات ، به بررسی فقهی این بخث می پردازد. این پژوهش در جای خود دارای اهدافی است ازجملع این اهداف بررسی فقهی ونقد وبررسی آیات و روایاتی است که فقهای متقدم ومتاخر برای حکم حرمت وعدم حرمت موسیقی وغنا به آن استناد داده اند. وما در فصلی به جمع آوری این روایات ودسته بندی وبیان اشکالات آن پرداخته ایم . ایه پژوهش با اهمیت پاسخ گویی ودست یابی به سوالات طرح شده در ذهن در چهار بخش جمع آوری شده است. بخش اول به کلیات تحقیق یا همان طرح تحقیق می پردازد.در بخش دوم با عنوان نگرشی جامع به غنا وموسیقی به بررسی لغوی واصطلاحی ای دو واژه می پردازد وعلاوه برآن تاریخچه پیدایش غنا وموسیقی را نیز مطرح می کند . ودر ادامه جایگاه این دوواژه را در ادله اربعه بررسی می کند. از جمله اجماع، عقل وکتاب وسنت. در بخش سوم به بررسی اجمالی این دو واژه از منظر علمای متقدم و متاخر می پردازد. وتفاوت نظر فقهای  شیعه وسنی را درباره حکم فقهی این دو واژه بیان می کند.     اهل سنت درمورد حکم غنا اختلاف بسیاری دارندوکمترمسئله ای است که به این اندازه مورد اختلاف فتوای علمای اهل سنت قرارگرفته باشد.  امام محمد غزالی شافعی ازکسانی است که به مباح بودن موسیقی وغنا فتواداده است. اودرکتاب احیاء علوم دین بخشی راتحت عنوان«کتاب آداب السماع والوجد»مطرح کرده. همه ی علما وفقهای شیعه معتغدند غناو خوانندگی ذاتا حرام است . چه حرام دیگری با آن باشد یا نباشد و فرموده اند :غنا وآواز خوانی اگرچه همرا با آلات موسیقی وبا حرام دیگری نباشد ، همچنین گوش دادن به ان نیز گناه کبیره است و مرتکب آن اگر چه اصرار بورزد فاسق شده واز عدالت بیرون می رود و حق انجام دادن کارهای مشروط به عدالت را ندارد .مگر اینکه ازاعمال زشت خود پشیمان گشته وتوبه حقیقی نماید .فقط یکی از علمای شیعه(فیض کاشانی )در ذاتی بودن حرمت غنا تردید کرده وآن رادرصورتی حرام دانسته که با حرام دیگری همراه باشد. در ا خر به آثار دنیوی واخروی استماع موسیقی وغنای حرام پرداخته شده است.در پایان نتیجه ای که می توان از این پژوهش گرفت این است که حرمت موسیقی و غنا نزد فقها با همراهی آن با مجالس لهو ولهب ارتباط دارد.

کلید واژه : غنا، موسیقی, حکم، حرام

…………………………………………………………..

*استاد راهنما، معاون پژوهش مؤسسه امام جعفر صادق(علیه السلام) شهرستان شاهرود.

**طلبه سطح3 مرکز آموزش عالی امام جعفر صادق(علیه السلام) شهرستان شاهرود، رشته فقه و اصول.

***طلبه سطح3 مرکز آموزش عالی امام جعفر صادق(علیه السلام) شهرستان شاهرود، رشته فقه و اصول.